Suwnica zaliczana jest do urządzeń transportu bliskiego. Wprowadzenie 6 grudnia 2018 roku nowych przepisów wymusiło na właścicielach tego rodzaju maszyn obowiązek odtwarzania historii eksploatacji oraz obliczania resursu. Rozwiązanie to ma na celu zwiększenie poziomu bezpieczeństwa poprzez wyznaczenie momentu, w którym sprzęt powinien zostać poddany przeglądowi specjalnemu.
Zmiana przepisów dotyczących UTB
Zgodnie z definicją resurs to bezpieczny okres eksploatacji suwnicy określany liczbą cykli pracy i stanu obciążenia urządzenia transportu bliskiego. Pojedynczy cykl pracy to zestaw czynności obejmujących podniesienie ładunku, jego przeniesienie do miejsca docelowego, opuszczenie w miejscu rozładunku oraz powrót na miejsce załadunku. Każdy producent określa nominalną żywotność sprzętu, jednak resurs UTB obliczany jest na podstawie rzeczywistych warunków użytkowania. Należy mieć świadomość, że poszczególne mechanizmy tworzące suwnicę mogą mieć inną żywotność. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w dokumentacji producenta lub na tabliczkach znamionowych.
Obliczanie resursu
Obliczenie resursu suwnicy wymaga odpowiedniej wiedzy i doświadczenia w projektowaniu, konstruowaniu i konserwowaniu urządzeń transportu bliskiego. Żywotność każdego urządzenia mechanicznego uzależniona jest bowiem od wielu czynników. Zaliczyć do nich należy m.in. zastosowane rozwiązania konstrukcyjne, rodzaj i jakość użytych materiałów, liczbę wykonanych cykli roboczych, liczbę godzin pracy, a także wielkość obciążenia. Dopiero po uwzględnieniu tych zmiennych możliwe jest prawidłowe obliczenie resursu. Wykorzystanie dokumentacji producenta suwnicy oraz danych z przeglądów, liczników lub innych rejestratorów pozwala na uzyskanie precyzyjnego wyniku. Sytuacja komplikuje się, gdy takie informacje nie są dostępne. W takim przypadku do oszacowania resursu konieczne jest wykorzystanie wiedzy technicznej i doświadczenia osoby wykonującej obliczenia. Dobrym rozwiązaniem jest również korzystanie ze specyfikacji innych, podobnych urządzeń.
Osiągnięcie resursu przez suwnicę
Po osiągnięciu resursu przez suwnicę konieczne jest przeprowadzenie przeglądu specjalnego. Jest on wykonywany niezależnie od przeglądów konserwacyjnych i napraw bieżących. Jego zakres powinien być zgodny z wytycznymi zawartymi w instrukcji eksploatacji maszyny. W przypadku braku takich informacji przegląd specjalny obejmuje kontrolę konstrukcji nośnej, mechanizmów napędowych, układu elektrycznego, hydraulicznego, pneumatycznego oraz układów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Do wykonywania tego rodzaju czynności uprawniony jest wytwórca urządzenia lub zakład posiadający uprawnienia do napraw i modernizacji suwnic. Przegląd specjalny wykonywany jest pod nadzorem eksperta, a po jego przeprowadzeniu sporządzany jest protokół obejmujący wyniki oraz zalecenia. W zależności od wyników przeglądu suwnica może być poddana modernizacji, remontowi kapitalnemu lub zostać zezłomowana.
Wprowadzenie przepisów dotyczących obowiązku obliczania resursu UTB ma na celu wyznaczenie bezpiecznego okresu eksploatacji tego rodzaju sprzętu. Po jego osiągnięciu użytkownik powinien podjąć działania, które pozwolą pozytywnie przejść przegląd specjalny i uzyskać kolejny resurs.
